De overgang naar 2020 vierde ik dit jaar in Madrid. Het was er druk, de dagen na kerst kon je over de hoofden lopen. Opvallend was dat er nagenoeg uitsluitend Spanjaarden waren, in de mensenmassa hoorde je weinig anders dan Spaans. Nog opvallender was de vreedzame sfeer in de aanloop naar het nieuwe jaar. Nergens in de omtrek het geknal alsof een gebouw ontploft. Geen angst voor rotjes in je oren of een vuurpijl in je oog. Wel overal lichtgevende helikoptertjes die met een elastiek hoog de lucht in werden geschoten en die zacht zoevend traag terug naar beneden zweefden. Een verademing.
Elk land zijn eigen gebruik. Maar soms verbaas je je erover dan je niet op de hoogte bent. Zo eten de Spanjaarden op nieuwjaarsnacht om 24.00 uur bij elke klokslag een druif. Wie er niet in slaagt om ze zo snel fijn te kauwen en door te slikken, bewaart ze even in de wang en eet dóór. Op Puerto del Sol was het te doen die nacht, het grote plein in hartje stad. Zo’n tienduizend mensen hadden zich er verzameld. Ze droegen hun druiven in een bakje, en toen de klok het nieuwe jaar inluidde, gingen simultaan zo’n tienduizend handen van het bakje naar de mond. Twaalf keer, als een ballet.
Ik aanschouwde het alles vanuit ons ‘hostel’, een kleine kamer met uitzicht op Puerto del Sol, en dacht aan de Spanjaarden die nu een vakantietje Amsterdam hadden geboekt of die hier tijdelijk als expat woonden. Hoe ze een hartverzakking kregen bij elke onverwachte knal. Misschien werd er een rotje naar hun hoofd geslingerd, of moesten ze op de vlucht slaan voor een voetzoeker. Hun hond kwam niet meer onder het bed vandaan, hun kat was nergens meer te bekennen. De kat van mijn nicht heeft urenlang door het huis geslopen en bracht de nacht door in de kattenbak.
Kortom: ik heb met veel animo de petitie tegen vuurwerk getekend. En wat betreft die twaalf druiven: ik werkte ze zonder moeite een voor een naar binnen. Nergens voor nodig om ze in je wang te bewaren. Het zijn immers geen oliebollen.